Schuldsaldoverzekeringen: recht om vergeten te worden

Als je een krediet afsluit om bijvoorbeeld een eigen huis te kopen of te (ver)bouwen, kan het nuttig zijn om ook een schuldsaldoverzekering te nemen. Deze verzekering garandeert dat het krediet meteen wordt terugbetaald aan de bank als je onverwacht zou overlijden. Je partner of nabestaanden hoeven zich dan geen zorgen meer te maken over de verdere afbetaling.

Een schuldsaldoverzekering afsluiten is niet altijd evident als je een zware ziekte zoals kanker hebt gehad of aan een chronische ziekte lijdt. De kans bestaat dat je dan een bijpremie moet betalen of dat je geen verzekering krijgt.

Sinds begin 2015 is een wetgeving van toepassing die ervoor zorgt dat personen met gezondheidsproblemen gemakkelijker toegang kunnen krijgen tot een schuldsaldoverzekering wanneer zij een woonlening aangaan. Meer informatie vind je hier.

Bovendien bestaat er sinds 2020 een ‘recht om vergeten te worden’ voor schuldsaldoverzekeringen (zie artikelen 61/1 t.e.m. 61/7 van de wet betreffende de verzekeringen). Deze bijkomende maatregel moet de schuldsaldoverzekering nog toegankelijker maken voor wie al geruime tijd genezen is van kanker of wie aan een welbepaalde chronische ziekte lijdt die onder controle is.

De regeling heeft betrekking op schuldsaldoverzekeringen bij een hypothecair krediet voor het verwerven of (ver)bouwen van de enige en eigen woning of bij een professioneel krediet. Ze geldt voor alle nieuwe contracten die aangeboden worden vanaf 1 februari 2020. Voor contracten aangeboden vanaf 27 november 2022 gelden er door een wetswijziging soepelere regels.

Kanker wordt standaard vergeten na 5 of 8 jaar  

Als je kanker hebt gehad, moet je dat nog altijd spontaan melden aan je verzekeraar wanneer je een schuldsaldoverzekering aanvraagt. Maar als je behandeling al 8 jaar voorbij is, mag de verzekeraar niet langer rekening houden met je kankerverleden bij de beoordeling van je aanvraag. Je kankeraandoening mag in de gegeven omstandigheden geen reden zijn voor de verzekeraar om een bijpremie of uitsluiting toe te passen of je een verzekering te weigeren. Was je jonger dan 21 jaar op het moment van je kankerdiagnose, dan bedraagt de termijn maar 5 jaar. Vanaf 2025 wordt de termijn ook voor wie 21 jaar of ouder was op het moment van de kankerdiagnose teruggebracht naar 5 jaar.

De termijn loopt vanaf het einde van de behandeling. De behandeling met chirurgie, radiotherapie en/of chemotherapie moet volledig achter de rug zijn en je mag geen bijkomende behandelingen meer nodig hebben (tenzij een eventuele hormoontherapie). Je mag sinds het einde van de behandeling ook niet hervallen zijn.

Andere termijnen voor bepaalde kankeraandoeningen

Voor bepaalde vormen van kanker gelden andere termijnen. Het gaat om een limitatieve lijst van kankeraandoeningen waarvoor de termijn werd ingekort. Na deze termijn mag de kanker niet langer aanleiding geven tot een bijpremie, uitsluiting of weigering. Natuurlijk mogen er geen andere aandoeningen of risicofactoren zijn die een negatieve weerslag kunnen hebben op je levensverwachting. Meer informatie vind je in deze lijst, die geldt vanaf 27 juli 2023.

Elke twee jaar wordt deze lijst geëvalueerd en eventueel aangepast in functie van de wetenschappelijk vastgestelde medische vooruitgang.

Bijpremie begrensd voor bepaalde chronische ziektes

Daarnaast is er voor bepaalde chronische ziektes wettelijk vastgelegd hoeveel de bijpremie maximaal mag bedragen. De maximale bijpremie varieert naargelang van de aandoening en geldt meestal pas vanaf een bepaalde termijn na de diagnose of de behandeling. Ook voor bepaalde vormen van kanker wordt de bijpremie begrensd. De begrensde bijpremie geldt uiteraard maar voor zover je geen andere aandoeningen of risicofactoren hebt die je levensverwachting ongunstig beïnvloeden. Meer informatie vind je in deze lijst, die geldt vanaf 1 april 2020.

Ook deze lijst kan om de twee jaar aangepast worden in functie van nieuwe wetenschappelijke gegevens.

Belangrijk: het gedeelte van de bijpremie dat je zelf betaalt, wordt in ieder geval begrensd tot 125% (1,25 keer de basispremie) op voorwaarde dat je schuldsaldoverzekering als waarborg dient voor een hypothecair krediet om een enige en eigen woning te verwerven of te (ver)bouwen. Deze maatregel, die sedert begin 2015 wordt toegepast, blijft van kracht en geldt voor eender welke aandoening. Als je verzekeraar een bijpremie aanrekent van 400% (4 keer de basispremie) omwille van je mucoviscidose, betaal je in werkelijkheid dus maar 125% extra (1,25 keer de basispremie). De overige 275% wordt ten laste genomen door de verzekerings- en kredietsector.

Tip: raadpleeg je arts

Twijfel je eraan of je verzekeraar je kankeraandoening moet vergeten (na een termijn van 8 jaar of korter)? Is het niet helemaal duidelijk of je voldoet aan de voorwaarden (die gelden voor bepaalde chronische aandoeningen) voor een begrenzing van je bijpremie? Vraag dan eerst advies aan je behandelende arts. Hij kent je medische situatie het best en kan allicht beter inschatten of je al dan niet in aanmerking komt.

Hebben je arts en je verzekeraar een totaal andere kijk op de zaak en is er sprake van een geschil? Dan kan je advies vragen aan het Opvolgingsbureau voor de tarifering. Het Opvolgingsbureau zal dan beoordelen of de regeling rond het ‘recht om vergeten te worden’ in jouw geval van toepassing is en hierover een advies geven.