Hoe werknemers in de financiële sector beter waarderen en motiveren?

De sociale partners van de banksector en van de verzekeringssector kwamen op 6 juni samen voor uiteenzettingen van sprekers-specialisten en gedachtewisselingen over een reeks thema’s in verband met ‘werkbaar werk’. De hele dag lang werd hen in het Flagey-gebouw een waaier aan oplossingen en actuele hulpmiddelen voorgesteld.

Een honderdtal deelnemers (zowel vertegenwoordigers van de werknemers als van de werkgevers) uit de financiële sector, in de brede zin van het woord, kreeg er een overzicht van bruikbaar geachte sporen op professioneel vlak (en eigenlijk ook op privévlak). Het volledige programma van workshops is te raadplegen op de website die speciaal voor deze gelegenheid werd gemaakt.

Hieronder een selectie uit de aangereikte kennis en ervaring, om er zoveel mogelijk mensen baat bij te laten hebben.

Dr. Lode Godderis (CEO van de preventiedienst IDEWE) beet de spits af met een keynote waarin zowel statistieken aan bod kwamen als eerder medische welzijnsaspecten, onder meer in verband met hormonen (verschillende sprekers maakten meermaals melding van melatonine, dopamine en cortisol). Verder beschreef hij de persoonlijkheidskenmerken die bevorderlijk kunnen zijn voor het optreden van een burn-out.  Maar al viel het woord burn-out, de aandacht werd de hele dag lang vooral toegespitst op de preventie hiervan. 

Beter slapen, beter leven

Slaap is een van de pijlers van ons welzijn. Nochtans slaapt naar schatting tot een derde van de mensen slecht. Een gebrek aan kwaliteitsvolle slaap heeft een kostprijs voor de ondernemingen (zowel door absenteïsme als door presenteïsme) en bedreigt het welzijn en de motivatie van de werknemers. We luisterden dan ook geboeid naar dr. Inge Declercq, neuroloog  gespecialiseerd in slaap, die het over ‘beter slapen’ had (een verrassend onderwerp gezien het thema van de dag!).

Los van elk dogmatisme deelde ze met ons de sleutels van de methode die beschreven staat in haar boek "Sleepwell, stress less". Enkele tips en tricks voor het slapengaan: vermijd het licht van computers (zogenoemd blauw licht). Het vertraagt de productie van het slaaphormoon melatonine en leidt tot een minder herstellende slaap. Hetzelfde geldt voor koffie: vermijd cafeïne tijdens de acht uren voor je gaat slapen. Ze vermeldde ook de weldaad van rekoefeningen ‘s morgens en ‘s avonds en van dynamisch bewegen tijdens de werkdag. Bewegen is één van de sleutels! Wie zich overdag slaperig voelt, vecht tegen de slaap (wat niet gezond is). Een power nap (maximaal 15 minuten) is dan nuttig. Tot slot leerden we dat ‘s nachts wakker worden absoluut normaal is. Iedereen ervaart waakfases tijdens de nacht (gemiddeld tot 20 à 25 minuten per nacht), maar waar het om gaat is hoe we met deze wakkere momenten omgaan.

Hoe deconnecteren om ons nadien weer beter te connecteren?

Spreker Isabelle Declercq wijdde een workshop aan het zeer actuele thema van de deconnectie. Zij pleitte niet voor een volledige, absolute deconnectie, maar baseerde haar overwegingen op 

• onze vitale behoefte om ‘onze batterijen op te laden’ en de beste manier om dit te doen (relaxatie, ontspanning, zaken loslaten, een passie volgen …);
• het belang van respect voor mensen hun autonomie en hun persoonlijke, doordachte keuzes;
• en de maatschappelijke en wetenschappelijke redenen van de huidige hyperconnectiviteit en bijbehorende hyperactiviteit (waarom we het soms moeilijk hebben om een pauze te nemen terwijl we weten dat we dat zouden moeten doen …).

Enkele praktische tips: durf in je agenda een tijdsblok voorbehouden voor focus time. Dat betekent concreet: “Ik heb ervoor gekozen mij nu op een specifiek onderwerp te concentreren, ik heb hiervoor een timing vastgelegd, ik zet alle meldingen en notificaties af, ik antwoord gedurende dit tijdsblok niet op binnenkomende mails en mag alleen worden gestoord voor dringende zaken. ...”

De financiële sector is een dienstverlenende sector. De doelstelling van kenniswerk is meerwaarde creëren voor de klant, niet zo snel mogelijk antwoorden op een e-mail van een collega. Vandaar ook het sleutelwoord asynchrone communicatie: het belang om te evalueren naar een communicatie die niet zo ‘instant’ is en dus wat trager verloopt, maar wel meer doordacht is.

En nog even als afsluiter: ieder niveau moet bijdragen tot deconnectie: het individu, het team en de organisatie. Connectie en deconnectie ... zoals zo vaak het geval is, is het een kwestie van mate.

Hybride werken, op weg naar ‘digitaal nomadisme’?

Om de namiddag in te zetten, trakteerde Koen Blanquaert ons op een keynote talk in ‘TEDx’-stijl, gebaseerd op zijn boek ‘The suitcase office’ dat in 2022 verscheen (ook in het Nederlands en in het Frans verkrijgbaar). Zelf omarmt hij het digitale nomadisme al sinds 2012 en hij wilde begrijpen waarom de verandering in onze manier van werken door de covidcrisis de wereld zo in een kramp deed schieten. In feite heeft covid alleen maar voor een versnelling gezorgd van een evolutie die al gaande was en die nog zal aanhouden, zeker als we kijken naar de tendenzen bij de jongere generaties die de arbeidsmarkt betreden. Volgens hem betekent hybride werken niets anders dan “we weten niet waar we naartoe gaan, maar we gaan ernaartoe ...” ". Te midden van alle veranderingen als werknemer en als werkgever een ritme vinden is niet eenvoudig en vergt een voortdurende heroverweging van het evenwicht werk-privéleven.

Net als tal van andere beroepen, moet ook HR zichzelf heruitvinden en … het einde is nog niet in zicht!

Op een verstandige manier motiveren

Het jaar 2020 vroeg van managers dat ze konden motiveren zonder te controleren. Dit thema werd uitgediept door Hermina Van Coillie. Tijdens deze workshop kregen we meer inzicht in de psychologie die schuilgaat achter wat mensen motiveert. Motivatie is de energie die ons ‘in beweging zet’, waarbij we een onderscheid maken tussen 

• extrinsieke motivatie, ook motivatie van lage kwaliteit genoemd (low quality motivation), die met burn-outs in verband kan worden gebracht en agressief gedrag in de hand kan werken (denk aan het nastreven van een bonus of de angst voor een sanctie), en
• intrinsieke motivatie, motivatie van hoge kwaliteit genoemd (high quality motivation) die duurzamer en gezonder is (bijvoorbeeld het plezier of de zingeving die door het verrichte werk wordt ervaren). 

Maar als managers de controle (die onder extrinsieke motivatie valt) moeten kunnen laten varen, waartoe moeten ze dan wel hun toevlucht nemen? Tot vertrouwen! We kregen een formule aangereikt die weergeeft wat ‘vertrouwen’ inhoudt: V = V x L x I

    Vertrouwen = Vaardigheid x Loyaliteit x Integriteit

Het is zinvol om over deze theoretische, maar verhelderende concepten na te denken. Wie interesse heeft in dit onderwerp, kan zijn gading vinden in tal van boeken (in het Nederlands en in het Frans).

Stress omzetten in energie

Het werk in een verzekeringsonderneming staat nogal ver van ons ‘jagers-verzamelaarsverleden’ ten tijde van de prehistorie. Lennard Louisy, opgeleid in onder meer ergonomie, maakte ons bewust van wat we geworden zijn in de sector: ‘bureau-atleten’ oftewel zitkampioenen! Hij toonde aan hoe we door enkele minuutjes te bewegen – en daarbij gebruik te maken van middelen uit onze nabije omgeving en onze vindingrijkheid – tot ontspanning kunnen komen, maar onszelf ook een energieboost kunnen geven, want bewegen is evengoed een bron van energie. Een investering waar we trouwens op elke leeftijd baat bij hebben, want in ons lichaam dat levenslang allerlei invloeden incasseert, stapelen spanningen zich op. Vandaar onze verantwoordelijkheid om in beweging te komen met eenvoudige oefeningen en zo voor ons lichaam te zorgen, ook op het werk!

Na deze dag konden alle vertegenwoordigde organisaties in ieder geval huiswaarts keren met een waaier aan ideeën en tools – sommige al wat makkelijker toe te passen dan andere – en inspirerende leestips in verband met de thema’s die aan bod kwamen.

Assuralia – dat zich aansloot bij dit evenement dat aanvankelijk een initiatief van de banksector was – is verheugd over de enthousiaste deelname en de goede samenwerking tussen de betrokken verenigingen in het kader van dit ongeziene en kwalitatief hoogstaande evenement dat een stand van zaken gaf over thema’s die de toekomst van HR in onze sector mee zullen bepalen.